Πολλαπλή Νοημοσύνη και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση - Multiple Intelligences and Online Teaching
Πολύ πρόσφατα, έλαβα ένα μήνυμα από μια δασκάλα σε μια μικρή πόλη της Ελλάδας, η οποία με ρωτούσε πώς θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα διαδικτυακό περιβάλλον για διδασκαλία μέσω Zoom, το οποίο να έκανε τη μάθηση διαδραστική, ενεργητική και διασκεδαστική. Σκέφτηκε ότι η εφαρμογή της θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης θα μπορούσε να τη βοηθήσει να το πετύχει.
Με την ευκαιρία αυτή, βεβαίως, να πω συγχαρητήρια σε όλους τους εκπαιδευτικούς, που προσπαθούν να διαχειριστούν τα εργαλεία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έχοντας μικρή ή καθόλου γνώση, προσπαθώντας, για άλλη μια φορά, να καλύψουν κενά και λάθη άλλων.
 |
| Η εικόνα είναι από το firstcrayon.com |
Αλήθεια, πώς θα μπορούσαμε να εμπλέξουμε πιο αποτελεσματικά τους μαθητές στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση;
Η θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης μπορεί να προσφέρει εργαλεία και στην εξ αποστάσεως διδασκαλία, κάνοντας τη διαδικασία πιο διαδραστική και βοηθώντας το μαθητή να μαθαίνει ενεργητικά.
Στο τέλος του άρθρου, δείτε και μερικά ενδιαφέροντα άρθρα που προτείνουμε (στα αγγλικά).
Πρώτα απ' όλα, δημιουργήστε συνθήκες "γνωριμίας" και δημιουργίας ομάδας, ακόμα κι αν τα μέλη της ήδη γνωρίζονται. Δημιουργήστε μια διαδικτυακή ρουτίνα, όπου ο καθένας έχει ένα ιδιαίτερο όνομα και, ίσως, και ένα συγκεκριμένο αξεσουάρ ή χρώμα έντονο, που να τον κάνει να ξεχωρίζει στην οθόνη. Για παράδειγμα, μπορεί να έχει το όνομα ενός ήρωα βιβλίου και να φορά ένα καπέλο ή να έχει μπροστά του μια κόκκινη μπάλα. Αυτή η μικρή θεατρική παρέμβαση βοηθά τα παιδιά να μπαίνουν στο ρόλο του διαδικτυακού μαθητή και να μην το βλέπουν σαν μια βαρετή διαδικασία, αλλά σαν μια εμπειρία-ρουτίνα, ενταγμένη στο πρόγραμμά τους.
Αν οι μαθητές σας δεν είναι του θεατρικού ή έχουν άλλο τρόπο επικοινωνίας, δημιουργήστε σύνδεση με άλλους τρόπους, όπως π.χ. ξεκινήστε με ένα ερώτημα: "Τι ήταν αυτό που σας έκανε να κοιτάξετε έξω από το παράθυρο σήμερα;" ή "Ποιο τραγούδι ακούτε ξανά και ξανά τις τελευταίες μέρες;" ή κάτι παρόμοιο. Επίσης, μπορείτε να ξεκινήσετε με ένα γρίφο, σχετικό ή άσχετο με το μάθημα, π.χ. "Η κατάληξη ιστοσελίδων σε .tv από πού νομίζετε πώς προέρχεται;" (οι περισσότεροι θα πουν από την τηλεόραση, κι όμως είναι από το κράτος Τουβαλού στον Ειρηνικό!).
Από κει κι έπειτα, δημιουργήστε εναλλαγές ενεργητικών και παθητικών δραστηριοτήτων, όπως προτείνονται παρακάτω ενδεικτικά για κάθε τύπο πολλαπλής νοημοσύνης:
 |
| Η εικόνα είναι από το teachhub.com |
Γλωσσική νοημοσύνη
- Brainstorming (καταιγισμός ιδεών) με αφορμή μια λέξη σχετική με το μαθησιακό αντικείμενο προς διδασκαλία - δεν υπάρχει "σωστό" και "λάθος" - τα παιδιά ακολουθούν τη σειρά τους, όπως εμφανίζονται στην οθόνη
- Προτείνετε links για μια μικρή διαδικτυακή έρευνα πάνω στο αντικείμενο προς διδασκαλία.
- Χρησιμοποιήστε padlets (https://el.padlet.com/) για να βοηθήσετε τα παιδιά να συγγράψουν μικρές προτάσεις πάνω στο αντικείμενο προς διδασκαλία, αφού έχουν κάνει τη δική τους διαδικτυακή έρευνα (βλ. προηγούμενη πρόταση).
- Σε μεγαλύτερες ηλικίες, χρησιμοποιήστε το Twitter. Δείτε εδώ σχετικό άρθρο: http://kalosagogos.blogspot.com/2013/03/twitter.html
Λογικομαθηματική νοημοσύνη
- Χρησιμοποιήστε εργαλεία έρευνας για να κάνετε εισαγωγή σε μια δύσκολη διδακτική ενότητα. Στην έρευνα αυτή διερευνήστε γνώσεις, στάσεις και αντιλήψεις σχετικά με το αντικείμενο προς διδασκαλία. Αυτό βοηθά στο να προετοιμάσετε αποτελεσματικά τις εγκεφαλικές συνάψεις των μαθητών σας, ώστε να κατανοήσουν βαθύτερα και να αναστοχαστούν πάνω στο διδακτικό αντικείμενο. Εργαλεία online έρευνας θα βρείτε εδώ: https://www.surveymonkey.com/
Χωροταξική νοημοσύνη
- Χρησιμοποιήστε padlets, για να μπορούν οι μαθητές να συνεισφέρουν οπτικά και γλωσσικά στη συλλογή πληροφοριών πάνω στο αντικείμενο προς διδασκαλία: https://el.padlet.com/
- Κάντε μικρές ερωτήσεις κατανόησης πάνω στο αντικείμενο που διδάξατε και προσκαλέστε τα παιδιά να δώσουν σύντομες απαντήσεις, χρησιμοποιώντας κυρίως emoticons. Θα το βρουν πολύ διασκεδαστικό και θα τους δώσει κίνητρα να ακούσουν πιο προσεκτικά.
- Χρησιμοποιήστε συνεργατικούς νοητικούς χάρτες (collaborative concept maps) για να χτίσετε μαζί τη νέα γνώση και να γίνει πιο κατανοητό το αντικείμενο προς διδασκαλία, μέσα από την ανάλυση. Εργαλεία για mind mapping προτείνονται εδώ:
1. https://www.mindmeister.com/content/collaboration
2. https://coggle.it/
3. https://miro.com/mind-map/
Κιναισθητική νοημοσύνη
- Όταν διαπιστώσετε ότι τα παιδιά κουράζονται, δώστε μια κιναισθητική πρόκληση, π.χ. να αλλάξουν τον τρόπο που κάθονται, να κάνουν ένα τρίλεπτο είδος γυμναστικής με βάση την καρέκλα ή να πάνε να πιουν ένα ποτήρι νερό και να ξαναέρθουν. Αυτό το διάλειμμα με κίνηση, έστω και την πιο απλή, βοηθά πολύ να διατηρηθεί ενεργοποιημένος ο εγκέφαλος, ειδικά μετά από πολύωρη προσήλωση σε οθόνη.
Νατουραλιστική νοημοσύνη
- Πειραματιστείτε online με εύκολα πειράματα, που ο καθένας μπορεί να κάνει μπροστά στην οθόνη. Αποφύγετε πειράματα με υγρά, καθώς είναι εύκολο να χαλάσουν πληκτρολόγια και ηλεκτρικές συσκευές, όπως και πειράματα με εύφλεκτα υλικά, για ευνόητους λόγους. Αστειευτείτε με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες σας, αλλά καταγράψτε και τις παρατηρήσεις σας από όλους τους συμμετέχοντες, σαν σωστοί επιστήμονες.
- Το YouTube προσφέρει πλήθος οπτικοακουστικού υλικού, το οποίο μπορείτε να προτείνετε με links, αλλά να το συνοδεύετε μετά και με σχόλια και παρατηρήσεις. Αν θέλετε να το κάνετε πιο διαδραστικό, μπορείτε να δημιουργήσετε και δικό σας κανάλι τάξης, όπου τα παιδιά μπορούν να "ανεβάζουν" πειράματα ή άλλες ιδέες που θα συμφωνήσετε, με την αυστηρή προϋπόθεση, ότι δε φαίνονται τα ίδια τα παιδιά στο βίντεο.
Μουσική νοημοσύνη
- Εκτός από κιναισθητικά διαλείμματα, κάντε και μουσικά διαλείμματα. Προτείνετε στα παιδιά να ακούσουν κομμάτια από διαφορετικά είδη μουσικής και, αν έχετε τέτοια παιδεία και ενδιαφέρον, μουσικές από διάφορες χώρες του κόσμου. Διατηρείτε την προσοχή, το ενδιαφέρον και τη συγκέντρωσή τους ενεργή και τους προσφέρετε ουσιαστική διδακτική προσέγγιση, "ξεφεύγοντας από το κουτί".
Διαπροσωπική νοημοσύνη
- Fishbowl discussion: Χωρίστε την τάξη σε δύο ομάδες, τους ομιλητές (αυτούς που συμμετέχουν στη συζήτηση) και στους παρατηρητές. Μετά τη συζήτηση για το θέμα διδασκαλίας, οι παρατηρητές κάνουν σχόλια ή ερωτήσεις στους ομιλητές και προσθέτουν και τη δική τους άποψη. Μετά, οι ρόλοι αλλάζουν και οι παρατηρητές γίνονται ομιλητές και οι ομιλητές παρατηρητές.
- Αφήστε τους να δώσουν συμβουλή ο ένας στον άλλο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε padlets (https://el.padlet.com/) ή, απλά, να γράψουν κάτι σε ένα κομμάτι χαρτί και να το δείξουν στην οθόνη τους.
- Η ιδέα αυτή χρειάζεται τη συνεργασία των γονέων: Δημιουργήστε fan pages στο Facebook πάνω σε ένα δύσκολο ή ενδιαφέρον διδακτικό αντικείμενο. Δώστε δικαιώματα editor σε λογαριασμούς γονέων των μαθητών και ενθαρρύνετε τους μαθητές μαζί με τους γονείς τους να δημιουργήσουν κείμενα, τα οποία θα "ανεβάσουν" στην ομάδα αυτή. Η fan page μπορεί να έχει ένα γενικό τίτλο, π.χ. "Μαθη-μαγικά" ή "Διάσημες προσωπικότητες που άλλαξαν τον κόσμο" ή κάτι συγκεκριμένο π.χ. "Η Στάση του Νίκα". Τα κείμενα μπορεί να περιέχουν πληροφορίες, αλλά μπορούν να κάνουν συσχετίσεις με τη σημερινή εποχή, να έχουν σχετικά νέα και ειδήσεις ή ό,τι άλλο ενδιαφέρον σκεφτείτε με τα παιδιά.
Ενδοπροσωπική νοημοσύνη
- Χρησιμοποιήστε συνεργατικούς νοητικούς χάρτες (collaborative concept maps) για να χτίσετε μαζί τη νέα γνώση και να γίνει πιο κατανοητό το αντικείμενο προς διδασκαλία, μέσα από την ανάλυση. Εργαλεία για mind mapping προτείνονται εδώ:
1. https://www.mindmeister.com/content/collaboration
2. https://coggle.it/
3. https://miro.com/mind-map/
Οι νοητικοί χάρτες βοηθούν να αναπτύξουμε τις ιδέες μας σε καθεστώς ηρεμίας, αναστοχασμού και αυτοσυγκέντρωσης και βοηθούν πολύ τους μαθητές, ακόμα και τους πιο ντροπαλούς, να συμμετέχουν πολύ αποτελεσματικά.
https://www.researchgate.net/publication/281550248_The_Role_of_Multiple_Intelligence_in_E-Learning
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου