Πώς να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης; Artificial Intelligence and Education

 Αυτό το μήνα πραγματοποιείται η ετήσια συνάντηση του World Economic Forum με θέμα "Collaboration for the Intelligent Age" στο Davos και ήδη έχουμε μια ωραία τοποθέτηση από τον καθηγητή Erik Brynjolfsson του Ινστιτούτου Ανθρωποκεντρικής Τεχνητής Νοημοσύνης (HAI) του Στάνφορντ, ο οποίος εξηγεί πώς θα μπορούσαν να γίνουν καλύτερα κατανοητές οι επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην αυτοματοποίηση, την παραγωγικότητα και τις κοινωνίες. 

Έδωσε έμφαση σε 4 πράγματα: 

1. Ο στόχος της τεχνητής νοημοσύνης δε θα έπρεπε να είναι να μιμείται την ανθρώπινη νοημοσύνη. 
   
   Η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να εκτελεί λειτουργίες τις οποίες ο άνθρωπος είτε βρίσκει χρονοβόρο είτε επίπονο είτε απλά βαρετό να κάνει κι η ανθρώπινη νοημοσύνη του καθενός έτσι να βρει χώρο να εξελιχθεί σύμφωνα με τις δυνατότητες και τα χαρίσματα που έχει. 
   
   Εδώ, κατά τη γνώμη μου, η πολλαπλή νοημοσύνη βρίσκει χώρο να δημιουργήσει πολύ γόνιμες προϋποθέσεις για ένα μέλλον αισιόδοξο, μιας και υπάρχει ανάγκη για περισσότερη ενσυναίσθηση, φροντίδα, επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και για κριτική σκέψη, καινοτομία και δημιουργικότητα. 
   
   
2. Δεν επενδύουμε αρκετά στην κατανόηση των κοινωνικών επιπτώσεων της τεχνητής νοημοσύνης.
   
   Διαπιστώνεται ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ τρομερής τεχνολογικής ανάπτυξης και ασύμμετρης ανάπτυξης στον τομέα των ανθρώπινων οργανισμών, οι οποίοι μπορούν να στηρίξουν και να στηριχτούν από την τεχνολογική ανάπτυξη. Αυτό το χάσμα μεταξύ των τεχνολογικών δυνατοτήτων και αυτών που μπορούμε εμείς να καταλάβουμε μεγαλώνει συνεχώς, αναφέρει ο καθηγητής Brynjolfsson.
   
   Επομένως, η επένδυση στην οικονομία και στην κοινωνιολογία, αλλά και στην εκπαίδευση, κατά τη δική μου γνώμη, είναι επιβεβλημένη, για να κατανοήσουμε ποιες είναι οι επιπλοκές στην κοινωνία και να προνοήσουμε για ένα μέλλον πιο προσανατολισμένο στη φύση και τον άνθρωπο. Κλείνοντας αυτό το χάσμα, μπορεί να βοηθήσει στο να προβλέψουμε προβλήματα και τις αντίστοιχες λύσεις, αλλά και να δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες για έναν καλύτερο κόσμο. 
    
3. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μην βελτιώσει άμεσα την παραγωγικότητα. 
   
   Η τεχνολογία πάντα λειτουργούσε καταστρεπτικά, αλλά και δημιουργικά σε όλους τους τομείς. Στον εργασιακό τομέα έχει εξαλείψει θέσεις, αλλά έχει δημιουργήσει καινούριες. Σε έναν κόσμο που συνέχεια αλλάζει, η προσαρμοστική μας νοημοσύνη γίνεται όλο και πιο σημαντική. Κι ενώ φαίνεται ότι με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, η παραγωγικότητα μειώνεται, αυτό είναι προσωρινό.
   
   Στις περιόδους έντονης αλλαγής και ανάπτυξης, είτε πρόκειται για μια φάση της ζωής του ανθρώπου, είτε για μια οικογένεια, είτε για μια επιχείρηση ή οργανισμό είτε για ολόκληρη την κοινωνία, υπάρχει ένα χρονικό διάστημα ύφεσης για να μπορέσει να γίνει διαχείριση των νέων δεδομένων, ώστε να έχουμε μετά μια έκρηξη παραγωγικής ανάπτυξης και αλλαγής. 
   
   
4. Tίποτα στο μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι αναπόφευκτο. 
   
   Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα πολύ δυνατό εργαλείο και τα σενάρια είναι πολλά και πιθανά. Κι όταν έχουμε στα χέρια μας ένα δυνατό εργαλείο, σημαίνει και μεγαλύτερη δύναμη να αλλάξουμε τον κόσμο. Οι επιλογές μας τώρα κάνουν τη διαφορά. Κι εδώ χρειάζεται μεγαλύτερη έμφαση στην ανθρωπιστική εκπαίδευση, ώστε να έχουμε έναν κόσμο, όπου συνεργαζόμαστε καλύτερα και έχουμε πιο δημιουργικά και παραγωγικά αποτελέσματα. 
   
   Και εδώ, κατά τη γνώμη μου, η εκπαίδευση με τη βοήθεια της πολλαπλής νοημοσύνης και της τεχνητής νοημοσύνης, μπορεί να μας βοηθήσει να σχεδιάσουμε σωστά την κατεύθυνση που θέλουμε να έχουμε. 

Διαβάζοντας τα παραπάνω τέσσερα σημεία, αντιλαμβάνεται κανείς ότι, αναπόφευκτα, ο τρόπος που θα εκπαιδευόμαστε και θα μορφωνόμαστε, αλλάζει. 

Image credits: tech-tomorrow.com

Με απλά λόγια, το σύγχρονο εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι ξεπερασμένο, ακατάλληλο και δεν λειτουργεί πλέον. Το σύστημα αυτό ουσιαστικά προετοιμάζει τους μαθητές να γίνουν πανομοιότυπα προγραμματισμένα δείγματα στην ανάπτυξή τους, διδάσκοντάς τους ένα πολύ αυστηρό σύνολο θεωριών και δεξιοτήτων, με αποτέλεσμα να βγάζει πανομοιότυπες εκδόσεις του ίδιου προϊόντος. Αυτό μπορεί να ήταν αποτελεσματικό στη βικτωριανή εποχή, όταν αναπτύχθηκε, καθώς ο σκοπός ήταν να εκπαιδεύσει δημόσιους υπαλλήλους που απαιτούσαν ένα περιορισμένο και συγκεκριμένο σύνολο δεξιοτήτων, αλλά είναι απίστευτα ανεπαρκές για τις ανάγκες των παιδιών που θα εργαστούν στον κόσμο της νέας ψηφιακής εποχής. Στη νέα αυτή ψηφιακή εποχή, οι τεχνολογίες δεν εξελίσσονται πια με γραμμικό τρόπο, αλλά αρχίζουν και συγκλίνουν μεταξύ τους, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την τεχνητή νοημοσύνη. 

Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον της εργασίας και των παιδιών μας;

Σημαίνει ότι η πλειονότητα των θέσεων εργασίας για τις οποίες το σημερινό εκπαιδευτικό μας σύστημα προετοιμάζει τα παιδιά μας θα είναι άσχετες με αυτές που θα υπάρχουν τη στιγμή που θα είναι σε θέση να εργαστούν ως ενήλικες. 

Σύμφωνα με μια εκτίμηση, έως και το 65% των παιδιών στο δημοτικό σχολείο θα καταλήξουν να εργάζονται σε θέσεις εργασίας που δεν υπάρχουν καν ακόμα. Επιπλέον, δεν θα έχουν την πολυτέλεια που είχαμε εμείς κάποτε, δηλαδή μια σταθερή σταδιοδρομία και εργασιακή ασφάλεια. Μπορούμε να δούμε αυτές τις τάσεις τώρα, με το 21% των millennials να δηλώνουν ότι έχουν αλλάξει δουλειά μέσα στον τελευταίο χρόνο σε μια πρόσφατη έκθεση της Gallup. Μια έρευνα από την πλατφόρμα καριέρας The Muse έδειξε ότι το 58% της σε μεγάλο βαθμό χιλιετούς βάσης χρηστών της σχεδίαζε να αλλάξει θέση εργασίας φέτος.

Αυτή η γενιά δείχνει μειωμένα αισθήματα αφοσίωσης στους σημερινούς εργοδότες της και αναζητά συνεχώς ευκαιρίες μάθησης, ανάπτυξης και ευελιξίας. Με την ικανότητά τους να προσαρμόζονται γρήγορα στις νέες τεχνολογίες, σε συνδυασμό με το εξελισσόμενο εργασιακό τοπίο, οι millennials και οι επόμενες γενιές θα βιώσουν μια επαγγελματική ζωή πολύ διαφορετική από αυτή που ζήσαμε εμείς.

Αυτό λοιπόν μας οδηγεί στο ερώτημα: 

Ως γονείς, τι μπορούμε να κάνουμε για να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας για αυτές τις αλλαγές;

Η προσαρμοστική νοημοσύνη (adaptive ή adaptability intelligence) θεωρείται το κλειδί για να αντιμετωπίσει κανείς οποιαδήποτε αλλαγή ή συνθήκη προκύπτει. Προϋποθέτει καλή συναισθηματική νοημοσύνη (ενσυναίσθηση, αυτοπεποίθηση και αυτοέλεγχο), πολύ καλές διαπροσωπικές δεξιότητες (επικοινωνία και συνεργασία), αλλά και δημιουργικό νου, με ικανότητες καινοτομίες, ειδικά σε απαιτητικές και δύσκολες συνθήκες. 

Σαν γονείς, επομένως, μπορούμε να προσφέρουμε μια ασφαλή και υποστηρικτική βάση για τα παιδιά μας, ώστε να αναπτύξουν τη συναισθηματική και κοινωνική τους νοημοσύνη, αλλά και να φροντίσουμε για την εκπαίδευσή τους, ώστε να έρθουν σε επαφή με τεχνολογικά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν, αλλά και πολιτιστικά ερεθίσματα, που πάντα βοηθούν στην πνευματική μας εγρήγορση, ώστε να μπορούμε να προσαρμοζόμαστε σε κάθε αλλαγή που προκύπτει. 

Παρόλο που κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το πώς θα είναι ο κόσμος στα επόμενα πέντε ή δέκα χρόνια, είναι σαφές ότι το σύγχρονο εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν κάνει τη δουλειά του στην προετοιμασία των παιδιών μας για το μέλλον σε έναν κόσμο που καθοδηγείται από την τεχνολογία. Μέχρι να αλλάξει αυτό το σύστημα, εναπόκειται σε εμάς τους γονείς να εμφυσήσουμε τις δεξιότητες και τις στάσεις που είναι απαραίτητες για να πετύχουν τα παιδιά. 

Εστιάζοντας λιγότερο στις βαθμολογίες και ενθαρρύνοντας τη συναισθηματική, κοινωνική και πολλαπλή νοημοσύνη των παιδιών, θα παρέχουμε στα παιδιά μας εργαλεία που θα τους δώσουν πλεονέκτημα σε ένα μέλλον αβέβαιο, αλλά και με την ελπίδα ότι τα παιδιά μας θα τον κάνουν καλύτερο απ' ό,τι τον αφήνουμε εμείς.