Καλύτερα να πειθαρχώ ή να συνεργάζομαι;

Συχνά μιλάμε για παιδιά άτακτα, ατίθασα, αντιδραστικά, καπετάν-φασαρίες, ανυπάκουα...
Αυτά τα παιδιά αναφέρονται ότι ενοχλούν, ότι δεν "ακούνε" και οι γονείς σηκώνουν τα χέρια ψηλά γιατί δε γνωρίζουν πώς να τα διαχειριστούν.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, αρκεί, κάποιες φορές, να "κάνουμε ένα βήμα πίσω" και να αναρωτηθούμε αφενός "Ποιος είναι ο στόχος;" και, αφετέρου, να αφουγκραστούμε τις ίδιες τις ανάγκες των παιδιών.

Στην ερώτηση "Ποιος είναι ο στόχος;", σίγουρα δεν είναι να κάνουμε τα παιδιά να υπακούν τυφλά και να υποτάσσονται. Μπορεί να βολεύει, αλλά κανείς δε θα ήθελε το παιδί του να γίνει το "παιδί της καρπαζιάς". Τα παιδιά που αντιδρούν είναι υγιή παιδιά και η ενέργειά τους μπορεί να μετατραπεί σε κάτι ωφέλιμο για τα ίδια.

Ο στόχος, λοιπόν, είναι κυρίως να έχουν επίγνωση του εαυτού τους και των δυνατοτήτων τους και, εξίσου σημαντικό, να έχουν επίγνωση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζουν, ώστε να μπορούν να συνεργάζονται αρμονικά με τους άλλους και να μπορούν να δημιουργούν. Δεδομένου αυτού του στόχου, είναι χρήσιμο να λειτουργούν με εσωτερικά κίνητρα και όχι να εξαρτώνται συνεχώς από μια εξωτερική ανταμοιβή ή και επιβράβευση. Κάτι τέτοιο θέλει δουλειά και επιμονή.

Στο άρθρο αυτό θα δούμε τρόπους με τους οποίους μπορούμε να γλιτώσουμε τη γκρίνια, τις φωνές, τις απειλές και τις τιμωρίες και να μάθουμε να λειτουργούμε σαν ομάδα. Αυτό, άλλωστε, σημαίνει και η οικογένεια: ο πρώτος πυρήνας, η πρώτη ομάδα μέσα στην οποία μαθαίνουμε να ζούμε.

Οι τρόποι που θα δούμε, αυτά τα μικρά κολπάκια, αφορούν σε εξωτερική ενίσχυση της καλής συμπεριφοράς του παιδιού. Εδώ θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Από μόνα τους δεν αποτελούν λύση, αλλά μέσο για να ενισχύσουμε την καλή λειτουργία της ομάδας.

Θυμόμαστε πάντα να λέμε τρία πράγματα:

1.  Είτε είναι "καλό" είτε είναι "κακό" παιδί, το αγαπάμε το ίδιο. Απλά όταν η συμπεριφορά του είναι "κακή", δυσκολεύει το έργο της ομάδας. Δε σημαίνει, όμως, ότι το αγαπάμε λιγότερο. 
2. Όλα τα μέλη της ομάδας-οικογένειας είναι ισότιμα. Αυτό σημαίνει ότι και ο μπαμπάς και η μαμά και τα παιδιά έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις, απλά είναι διαφορετικά, γιατί έχουμε διαφορετικές ανάγκες ο καθένας (π.χ. πιο πολύ παιχνίδι τα παιδιά, πιο πολλή ξεκούραση οι γονείς). 
3. Όταν λειτουργεί καλά και αποτελεσματικά η ομάδα-οικογένεια, περνάμε όλοι καλύτερα και μπορούμε να μοιραστούμε στιγμές που μας κάνουν να δενόμαστε και να ευχαριστιόμαστε τη ζωή μας. Όλα τα μέλη της ομάδας πρέπει να σκέφτονται ο ένας τον άλλο, γιατί το πόσο καλά θα περάσουμε όλοι, εξαρτάται από όλους. Είμαστε αλυσίδα.

Η κάρτα με τους πόντους 

Μπορείτε να "κατεβάσετε" και να εκτυπώσετε την παρακάτω κάρτα με τους πόντους. 

Κάθε φορά που θέλετε να επιβραβεύσετε μια καλή συμπεριφορά του παιδιού, μπορείτε να τρυπήσετε με ένα περφορατέρ τον αντίστοιχο αριθμό. Όταν φτάσει στους 10 πόντους, μπορείτε να ορίσετε μια επιβράβευση, που μπορεί να είναι μια ωραία εμπειρία (π.χ. προβολή ταινίας, να κοιμηθείτε όλοι μαζί κλπ.) ή ένα μικρό δώρο (π.χ. κάτι συμβολικό). 

Σε περίπτωση που θέλετε να επαναδημοσιεύσετε την παραπάνω εικόνα, χρησιμοποιήστε
το όνομα του δημιουργού (Ελένη Γαρυφαλάκη) ή το όνομα του blog (kalosagogos.blogspot.com). 

Το διαβατήριο της καλής συμπεριφοράς 

Με μερικές κόλλες Α4 διπλωμένες στα δύο και δεμένες με συρραπτικό, μπορούμε να φτιάξουμε το "Διαβατήριο της Καλής Συμπεριφοράς". Μάλιστα, μπορείτε να εκτυπώσετε την παρακάτω εικόνα και να την κολλήσετε ως εξώφυλλο. 

Μέσα στο διαφορετικό αυτό "διαβατήριο", γράφουμε στόχους καλής συμπεριφοράς, όπως για παράδειγμα: 

1. Καλωσορίζουμε πάντα όποιον έρχεται σπίτι ή μπαίνει στο δωμάτιο που είμαστε. 

2. Αποχαιρετούμε πάντα όποιον φεύγει από το χώρο που είμαστε. 

3. Περιμένουμε να βρίσκονται όλοι στο τραπέζι πριν αρχίσουμε να τρώμε. 

4. Σεβόμαστε τις ανάγκες των άλλων. Για παράδειγμα, δεν καθυστερούμε άσκοπα όταν το τραπέζι είναι έτοιμο και όλοι πεινάνε περιμένοντας εμάς. 

5. Όταν κάποιος κάνει κάτι που μας βοηθά, δεν ξεχνάμε να λέμε "ευχαριστώ". 

6. Όταν κάποιος κάνει κάτι που μας βοηθά, δεν ξεχνάμε να ανταποδώσουμε την καλή του πράξη. Αν δεν τον ξαναδούμε, μπορούμε να κάνουμε κι εμείς με τη σειρά μας την ίδια καλή πράξη σε κάποιον άλλο που την έχει ανάγκη. 

Φυσικά, μπορείτε να γράψετε όσες και όποιες πράξεις καλής συμπεριφοράς θεωρείτε εσείς ιδανικές, οι παραπάνω είναι εντελώς ενδεικτικές. 

Κάθε φορά που πετυχαίνει κάποιο στόχο καλής συμπεριφοράς, μπορούμε να βάλουμε μια σφραγίδα. Όταν τελειώσουν  όλοι, ταξιδεύουμε σε έναν αγαπημένο προορισμό! :) 

Σε περίπτωση που θέλετε να επαναδημοσιεύσετε την παραπάνω εικόνα, χρησιμοποιήστε
το όνομα του δημιουργού (Ελένη Γαρυφαλάκη) ή το όνομα του blog (kalosagogos.blogspot.com).

Το πρόγραμμα των καλών συνηθειών 

Μπορείτε να "κατεβάσετε" και να εκτυπώσετε το παρακάτω πρόγραμμα και να το κολλήσετε σε ένα εμφανές σημείο του σπιτιού, όπου έχει πρόσβαση το παιδί (π.χ. το ψυγείο). Κάθε φορά που κάνει κάτι από αυτά που λέει το πρόγραμμα ζωγραφίζετε μια χαμογελαστή φατσούλα. 

Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί να αυτονομηθεί και να μάθει να κάνει πράγματα μόνο του. 

Σε περίπτωση που θέλετε να επαναδημοσιεύσετε την παραπάνω εικόνα, χρησιμοποιήστε
το όνομα του δημιουργού (Ελένη Γαρυφαλάκη) ή το όνομα του blog (kalosagogos.blogspot.com).

Παιχνίδια για τις δουλειές του σπιτιού 

Πώς θα πείσουμε όλη την οικογένεια να συμμετέχει στις δουλειές του σπιτιού; 

Κάντε κλικ εδώ, για να μεταφερθείτε σε ένα παλιότερο άρθρο, όπου θα βρείτε μπόλικες ιδέες και παιχνίδια! 

Παιχνίδια για ατελείωτα ταξίδια με το αυτοκίνητο 

Πώς θα γλιτώσουμε την γκρίνια και την κακοδιαθεσία που προκαλούν τα πολύωρα ταξίδια με το αυτοκίνητο; 

Κάντε κλικ εδώ, για να μεταφερθείτε σε ένα παλιότερο άρθρο, όπου θα βρείτε μπόλικες ιδέες και παιχνίδια! 

Χρήσιμο μπορεί να φανεί, επίσης, και αυτό το άρθρο με τα "Βαλιτσάκια Δημιουργικής Απασχόλησης"! Κάντε κλικ εδώ! 

Ο Σηματοδότης του Σπιτιού και το Βαζάκι "Την Πάτησα!" 

Ένας φωτεινός σηματοδότης δεν προειδοποιεί μονάχα τους πεζούς και τα αυτοκίνητα, αλλά έχει και τη δύναμη να δώσει ένα οπτικό μήνυμα σε όλα τα μέλη της οικογένειας! 

Σε ένα μακρόστενο ρολό χαρτιού κουζίνας ζωγραφίστε σε διαφορετικές θέσεις (όχι το ένα κάτω από το άλλο ακριβώς) τρεις κύκλους: έναν πράσινο, έναν πορτοκαλί ανοιχτό και έναν κόκκινο. Οι κύκλοι αυτοί θα πρέπει να είναι ζωγραφισμένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε όταν γυρνάει το ρολό να βλέπουμε κάθε φορά ένα χρώμα. Έπειτα σε ένα μαύρο χαρτόνι κόψτε τρεις κύκλους, τον ένα κάτω από τον άλλο, όπως δείχνει η εικόνα παρακάτω. Βάλτε άλλο ένα χαρτόνι από πίσω, ανάμεσα το ρολό κουζίνας  και κολλήστε ή συρράψτε. Το αποτέλεσμα θα πρέπει να μοιάζει με αυτό της εικόνας: 

Πηγή φωτογραφίας: www.edupics.com 

Κάθε φορά που η συμπεριφορά ενός μέλους της οικογένειας είναι αποδεκτή από τους υπόλοιπους και βοηθά στη συνεργασία, το φανάρι παραμένει πράσινο. Όταν "ανάβει" πορτοκαλί σημαίνει "Προσοχή! Η συμπεριφορά σου δε βοηθά! Δες τι μπορείς να κάνεις" και όταν φτάνει στο κόκκινο, σημαίνει ότι το μέλος της οικογένειας πρέπει να δεχτεί τις συνέπειες. 

Όσον αφορά στις συνέπειες, μην καταφύγετε σε τιμωρία, αλλά σε "κοινωνική εργασία". 

Δηλαδή, μπορείτε να φτιάξετε ένα βάζο, το Βαζάκι "Την Πάτησα!", όπου μέσα έχει διάφορα πράγματα που πρέπει να κάνει το μέλος της οικογένειας για να επανορθώσει. Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι μια δουλειά του σπιτιού, μια επισκευή, κάτι που θα ξεκουράσει ένα άλλο μέλος της οικογένειας κλπ. 

Ελπίζω τα παραπάνω να βοηθήσουν πραγματικά σε μια πιο συνεργατική ατμόσφαιρα μέσα στην οικογένεια και μια πιο ευχάριστη συμβίωση! Αν σας άρεσε και σκεφτείτε ότι μπορεί να ενδιαφέρει και κάποιον άλλο, μπορείτε να το μοιραστείτε! :)


Το έργο με τίτλο "Καλύτερα να πειθαρχώ ή να συνεργάζομαι;" από τη δημιουργό Ελένη Γαρυφαλάκη διατίθεται με την άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο .
Βασισμένο σε έργο στο http://kalosagogos.blogspot.gr/2013/04/blog-post_17.html.